کارشناسی ارشد آینده‌پژوهی!؟

۴ دی ۱۳۹۳ | منابع آینده پژوهی, یادداشت های شخصی

«اصلاحیه‌ای روز آمد: از زمان تدوین متن زیر مدت زیادی گذشته است و تا امروز همه چیز تغییر کرده است. به قول آقای تافلر حتی نوشتن در مورد آینده هم تاریخ انقضا دارد چه برسد به نوشته‌ی زیر که یک متن انتقادی و بیشتر درد و دلی است با خانواده آینده‌پژوهی ایران. از آن زمان تا امروز وضعیت آموزش آینده‌پژوهی در ایران بهتر شده است. سرفصل های آینده پژوهی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری کاملاً بازنگری و به روز شده‌اند و اساتید جوان فارغ التحصیل دانشگاه‌های معتبر کشور و علاقه‌مندان آینده‌پژوهی جانی تازه در این کالبد دمیده‌اند. به هر حال حیفم آمد نوشته منقضی زیر را حذف کنم، زیرا تاریخی است از آنچه بر این رشته گذشته است و شاید برای آیندگان آموزنده باشد».

و اما اصل متن…

درست نمی‌دانم چه کسی و با چه نیتی ایده راه‌اندازی رشته دانشگاهی آینده‌پژوهی را در ایران مطرح کرده است. اما آن‌چه هویدا است، اول این‌که قبل از راه‌اندازی این رشته، بوده‌اند کسانی که در کشور ما به نیکویی در زمینه‌های مختلف دست به آینده‌پژوهی زده‌اند و دوم این‌که ما هنوز در ابتدای راه هستیم و این یعنی اهمیت صد چندانِ نهادن خشت اول آن هم راست و استوار.

پس دلسوزان و دست‌ اندرکاران به دور از ادعاهای عجیب پدری بر نطفه‌ای که هنوز بسته نشده، بایستی به دور از منم‌ها و اولین‌ها، جایگاه درخوری را برای این رشته در فضای دانشگاهی کشور فراهم آورند. اتفاقی که متاسفانه تا کنون نیفتاده است و شاید این رشته نوپا را گرفتار فرجامی نامیمون کند و عاقبتی برای آن رقم بزند که دود آن بیش از همه در چشم فارغ‌التحصیلان آن خواهد رفت.

برای مثال بهتر است نگاهی بیندازیم به (سرفصل مصوب کارشناسی ارشد آینده‌پژوهی). دستتان را بر روی کلمه آینده‌پژوهی بگذارید و به دروس اجباری این سرفصل نگاهی بیندازید. اولین چیزی که همان لحظه اول به ذهنتان می‌رسد احتمالاً مجموعه‌ای از روش‌های کلاسیک و پیشرفته در پیش‌بینی است. جالب آن‌که درست درس پیش‌نیاز روش‌های پیش‌بینی، مبانی آینده‌پژوهی است. برای این‌که شدت تعجب من از این قضیه را درک کنید کافی است کمی در مورد آینده‌پژوهی و خواستگاه آن مطالعه کنید.

این‌جاست که خواهید فهمید در جایی که اکثر مطالعات آینده‌پژوهی از صاحب‌نظران به نام این رشته، این مسئله را گوشزد می‌کنند که آینده‌پژوهی، تنها پیش‌بینی نیست و درست به دلیل پیش‌بینی‌ناپذیر بودن آینده و وجود آینده‌های بدیل به جای یک آینده قابل پیش‌بینی، نیاز به مطالعات آینده‌پژوهانه داریم، در یکی از بهترین مراکز دانشگاهی کشور که مسلماً بهترین‌ها در آن تدریس و تحصیل می‌کنند، رشته‌ای به نام آینده‌پژوهی داریم که در آن دست به پیش‌بینی می‌زنند!!! البته باید گوشزد کنم که این مسئله منکر جایگاه پیش‌بینی نیست، اما هر سخن جایی دارد.

مسئله وقتی حادتر می‌شود که بدانیم تحقیقات انجام گرفته در این زمینه در کشور که شأنیت آن ایجاب می‌کند که محققان با بهره‌گیری از رویکردهای ترکیبی و در پارادایم‌های انتقادی و تفسیری به نظریه‌پردازی بپردازند، بیشتر در پارادایم اثبات‌گرایی به پیش‌بینی پرداخته‌اند و یا بدون تحقیقات دامنه‌دار و پرمایه، به کشاندن پای آینده‌پژوهی به مباحث ایدئولوژیک دلخواه پرداخته‌اند. در حالی که این‌گونه مطالعات، بیشتر مصرف داخلی داشته و نمی‌توانند برای ایران جایگاهی جهانی در این رشته فراهم آورند.

سخن کوتاه آنکه مصداق کس نخارد پشت من …  بهبود این وضعیت در گرو هم اندیشی فعالان این عرصه است. الزامی که جایگاه به حق این رشته در فضای آکادمیک کشور را تثبیت خواهد کرد.

پی نوشت اول: بسیاری از دوستان پیام می‌دهند و می‌خواهند پیرامون شرایط ورود به این رشته بدانند. برای پاسخ به این سؤال از دانشجویانم خواستم تجربیات خودشان را بنویسند. شما از لینک زیر می توانید این تجربیات را بخوانید.

کارشناسی ارشد آینده‌پژوهی

سرفصل به روز و مصوب کارشناسی ارشد آینده‌پژوهی

پی نوشت دوم: برای دانلود سرفصل  اینجا را کلیک کنید.

۲۶ دیدگاه‌ها

  1. افشانی

    سلام وقت بخیر
    من کارشناس کشاورزی هستم
    رشته آینده پژوهی به من پیشنهاد شده
    آیا این رشته مناسب من با این پشتوانه علمی هست،چطور تصمیم گیدی کنم؟

    پاسخ
    • محسن طاهری

      دوست گرامی سلام
      من جواب شما رو به صورت مبسوط از طریق ایمیل ارسال کردم
      پیروز باشید

      پاسخ
  2. mehdi rotsami

    سلام . با توجه به اینکه در مقطع کارشناسی ارشد رشته اینده پژوهی یکی از گرایش های مهندسی صنایع می باشد ایا در مدرک آن اسم مهندسی صنایع آورده می شود و یا فقط مهندسی آینده پژوهی است؟؟
    با تشکر

    پاسخ
  3. ایمان

    با سلام.
    من کارشناسی ریاضیات و کاربرد ها دارم و قصد ادامه تحصیل دارم البته نه توی رشته ریاضی بلکه رشته ای که کاربردی تر باشه و آینده شغلی بهتری داشته باشه تا اینکه دو رشته که ریاضی توش پراهمیته و منابع دیگش هم قابل تحمل تره(برای خودم) رو پیدا کردم. یکی MBA و دیگر آینده پژوهی. اگه ممکنه بهم بگیر چیکار کنم. آیا آینده پژوهی رو بهم پیشنهاد میکنید؟ آیا پیشنهاد بهتری دارید؟
    ممنون میشم کمکم کنید

    پاسخ
  4. مریم

    سلام من هم کارشناس کشاورزی هستم در این زمینه اگر امکان دارد برای من هم ایمیل بزنید از راهنمایی شما سپاسگزارم.

    پاسخ
  5. مرتضی

    با سلام
    بنده دکتر کشاورزی هستم و علاقمند به مطالعه یا تحصیل در زمینه آینده پژوهشی. ممنون خواهم شد توصیه های شما در این مورد را بدانم
    سپاسپزارم

    پاسخ
  6. عطیه عبدی

    بنام نامی الله
    سلام . وقتتون بخیر و خوشی . دانشجوی ترم آخر برق هستم و مطالعاتی در زمینه رشته آینده پژوهی انجام دادم ممنون میشم از راهنماییتون استفاده کنم چون مشغول نوشتن طرحی هم در این رابطه با یکی از اساتید دانشکدمون هستم و علاقه مند به ادامه تحصیل در این رشته شدم. میخاستم از آینده این رشته بیشتر اطلاعات کسب کنم

    پاسخ
  7. مهسا

    سلام
    من کارشناسی ریاضیات و کاربردها دارم و الان دانشجوی ارشد ریاضی کاربردی گرایش آنالیز عددی هستم، از دو سال پیش که در همایشی شرکت کردم به این رشته علاقمند شدم و با توجه به اینکه یکی از دلایل ادامه تحصیل ریاضیم کاربردی کار کردن بود فکر میکنم در رشته اینده پژوهی کاربردی تر میشه کار کرد، اما نمیدونم انصراف و کنکور دوباره فکر خوبیه یا نه ادامه ی رشته ی خودم…. لطفا منو راهنمایی کنید و در مورد رشته اینده پژوهی کمی اطلاعات بهم بدین…ممنون

    پاسخ
    • محسن طاهری

      سلام از طریق ایمیل جواب شما را دادم
      موفق باشید

      پاسخ
  8. سها

    باعرض سلام وخسته نباشید
    درصورت رویت پاسخ سوالات برخی دوستان ، مجبوربه دادن جواب های تکراری به سوال های تکراری نیستید، کارشناس ارشدریاضی کاربردی هستم وعلاقه مند به آینده پژوهی وMBA ،نظرتون راجع به مقایسه این دو رشته چیه ؟؟ازدیدیک آینده نگرآینده این دو راچگونه میبینید؟
    باتشکر

    پاسخ
  9. محسن رضوی

    سلام
    بنده طلبه سطح ۱ و دانشجو انصرافی پزشکی هستم به من پیشنهاد شده رشته ی اینده پژوهی مشتاقم بر اینکه راهنمایی خودتون رو واسم ارسال کنین

    پاسخ
  10. شیوا

    سلام.
    من دانشجوی مهندسی مواد هستم،برای ارشد MBA ومدیریت صنعتی در ابتدا بهم پیشنهاد شد.ولی طی تحقیق و پرس و جو درخصوص اون دو رشته به رشته ی آینده پژوهی برخورد کردم که به شدت واسم تازگی داشت!و الان کاملا سردرگمم!هر کدوم از این رشته ها واسم یه جذابیتی داره،از طرفی بازار کار واسم خیلی مهمه و حتی یکی از دلایل مهمی که تا حدودی تصمیم به تغییر زمینه تحصیلیم گرفتم!
    رشته ی مواد رو دوست دارم ولی خب واسه ی یه دختر بازار کار مناسبی نداره صادقانه!!واسه همین تصمیم گرفتم با پیش زمینه ی صنعتی یکم وارد حوزه ی مدیریت بشم!اما الان واقغا گیج شدم و نمیدونم چه باید کرد…
    ممنون میشم اگر راهنماییم کنین

    پاسخ
  11. افسانه

    سلام وقت بخیر
    رشته کارشناسی من مهندسی فناوری اطلاعات (it) می باشد و تصمیم دارم در مقطع کارشناسی ارشد رشته آینده پژوهی را انتخاب کنم. ممنون می شوم راهنمایی بفرمائید که این رشته مناسب من می باشد؟ پیشنهاد شما چیست؟
    متشکرم

    پاسخ
    • محسن طاهری

      سلام
      تشخیص مناسب بودن این رشته باید بر عهده خود شما باشد. اما تناسب با رشته تحصیلی کارشناسی شما اگر سوال شود من در پاسخ می گویم بله. هم مناسب است و هم مطلوب که در کشور کسانی با سابقه تحصیلی شما هم در حوزه آینده پژوهی ورود کنند.

      کمی در مورد آینده پژوهی تحقیق کنید فارغ از اینکه یک رشته تحصیلی است. چند تا از نوشته های همین وب سایت را بخوانید. اگر از این حوزه از پرس و جوگری لذت بردید حتما اقدام کنید.

      مانا باشید
      طاهری

      پاسخ
  12. زهرا

    سلام، وقتتون بخیر
    دانشجوی کارشناسی ریاضی هستم
    برای ارشد بین رشته جامعه شناسی و آینده پژوهی مرددم.
    آینده پژوهی برام جذابه اما نه از بعد فنازری و تکنولوژی
    جنبه ی فرهنگی و اجتماعیش برام اهمیت داره.
    میشه در این خصوص راهنمایی بفرمایید
    ممنون

    پاسخ
  13. ف.عسکری

    سلام
    ببخشید یک سوال داشتم
    میخواستم بدونم آینده شغلی آینده پژوهی و mba برای کسی که مهندسی صنایع خونده چه فرقی داره؟

    پاسخ
  14. ریبوار مصطفی پور

    با سلام
    اینجانب دیپلم ریاضی و لیسانس حسابدار هستم وعلاقمند به رشته آینده پژوهی هستم لطفا منابع ارشد و همچنین راهنمایی لازم را مبذول بفرمایید
    باتشکر

    پاسخ
  15. سیده زهره شمس الدین نجفی

    سلام .من دانشجوی ترم آخر مهندسی صنایع هستم و عاشق روش های تولید صنعتی .صنایع دوست نداشتم میخواستم جای ارشد مکانیک بخونم تا اینکه آشنا شدم با دو گرایش اینده پژوهی و مدیریت تکنولوژی .و واقعا علاقمند شدم به خواندنش حالا کدومش بهتره ؟و اینکه راسته به دلیل عدم استقبال در ایران داره از دفترچه تا سال دیگه حذف میشه و در حال حذفه؟اصلا با توجه به علاقم به علم مواد و روش تولید صنعتی و پیشرفت های تکنولوژی توصیه میکنید برم سراغش؟و کدوم کشورها دارنش و توصیه میکنید از ایران برم بخونم؟و چون تعداد محدودی از دانشگاه های ایران همچون امیر کبیر دارنش چه درسایی رو بالا بزنم قبول شم تو امیرکبیر؟

    پاسخ
  16. صاحب الزمانی

    با سلام
    من شهرسازی خوندن خوندم و خیلی به سناریو سازی و استراتژیک علاقه مند شدم میخوام بدونم برای اینکه بتونم آینده پژوهشی بخونم می تونم با ارشد برنامه ریزی شهری آینده پژوهشی بخونم یا نه
    با تشکر

    پاسخ
  17. fereshteh

    با سلام
    وقتتون بخیر
    من دانشجوی ترم اخر کارشناسی ارشد اینده پژوهی هستم
    برای موضوع پروپوزال نیاز به راهنمایی دارم
    اگه کمک کنید
    ممنونم

    پاسخ
  18. زهرا زارع

    باسلام
    رشته کارشناسی من مهندسی شیمی هست و با پرس و جو در م. رد علایقم به رشته آینده پژوهی رسیدم و امسال کنکور دادم. شما خبر دارید از رتبه های قبولی این رشته؟

    پاسخ
  19. زهرا

    سلام زهرا هستم ارشد نرم افزار دارم و در زمینه ی سیستم های پیشنهددهنده پایان نامه دادم و کار میکنم تحلیل گر سیستم های نرم افزاری هم کار کردم. تازه با رشته آینده پژوهی آشنا شدم و با توجه به اینکه علاقه به مسائل روان شناسی دارم و اینکه شنیدم آینده پژوهی میان رشته ای هست آیا مناسب هست مقطع دکترا را آینده پژوهی بخوانم؟

    پاسخ
  20. آرزوی آینده پژوهی

    سلام من ارشد اقتصاد سلامت گرایش سیاست گزاری برنامه ریزی هستم که علاقه زیاد به تحقیق و مدلسازی در درمان دارم که یکی از اساتید عزیزم رشته آینده پژوهی را با توجه به علاقه و توانایی ام برای ادامه تحصیل برایم پیشنهاد داده است ولیکن از آنجاییکه من در دانشگاه علوم پزشکی تحصیل نموده ام شناختی از منابع برای قبول شدن در دکتری این رشته ندارم ممنون میشم درخصوص منابع راهنماییم کنید. باتشکر فراوان

    پاسخ
  21. زینب فیاض

    باسلام من تمایل عجیبی به اینده پژوهی دارم ودرموسسات ازاد ام بی ای گرایش مدیریت استراتژیک خوندم وهمچنین دی بی ای وحال هم فعال اقتصاادی محسوب میشم اما میخوام حرفه ای وتخصصی وارد اینده پژوهی بشم ممکنه کمک کنید ازکارشناسی وارد چه گرایشی بشم وایا پیام نور هم این رشته رو داره باتوجه به شاغل بودنم بتونم وارد بشم !

    پاسخ
  22. فاطمه

    سلام
    من کارشناس مهندسی صنایع هستم و شغل فعلیم کارشناس استراتژی هست
    تصمیم گرفتم برای ادامه تحصیل این رشته رو انتخاب کنم
    لطفا اگر امکان داره منابع به من معرفی کنید

    پاسخ
  23. امیررضا

    سلام وقت بخیر شاید مبتدیانه به نظر برسه ولی سوال من اینکه از ارشد روانشناسی می‌شود به دکتری آینده پژوهی رفت یا مدرکی متناسب میخواد یعنی مدیریت یا صنایع میخواد.

    پاسخ

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *