آینده پژوهی در واقع ترجمه شده عبارت (Futures studies) است. بحث‌های گسترده‌ای در ابتدای تلاش‌های صورت گرفته برای معرفی واژه آینده پژوهی با تأکید بر مطالعه آینده‌ها به جای یک آینده صورت گرفت، که این مباحث، مخالفان و موافقان بسیاری نیز به همراه داشت.

جیم دیتور یک رویداد را در کنفرانس تاثیرگذار بخارست در سال ۱۹۷۲ چنین توصیف می‌کند:

گروهی از ما، تقریباً هر روز یک‌دیگر را در اتاق کوچکی ملاقات می‌کردیم تا پیش‌نویس اساسنامه فدراسیون جهانی آینده پژوهی را تهیه کنیم. شرکت‌کنندگان، طیف متنوعی از آینده پژوهان سراسر دنیا از اروپای غربی و شرقی گرفته تا ایالات متحده آمریکا و آسیا بودند.

اما افرادی که ما به عنوان آینده پژوهان اتحاد جماهیر شوروی می‌شناختیم، به نوعی حضور نداشتند. در عوض کسی که از اتحاد جماهیر شوروی بود، گوشه‌ای در سکوت می‌نشست، بی‌وقفه سیگار می‌کشید و به طور کلی به گونه‌ای رفتار می‌کرد که انگار «کمونیست هالیوودی» بود.

وندل بل و جیم دیتور؛ خدایگان آینده پژوهی

در خلال جلسات ما، یک کلمه هم صحبت نکرد، اما در آخرین روز کنفرانس، زمانی که پیش‌نویس اساسنامه فدراسیون جهانی آینده پژوهی در یک جلسه عمومی به شرکت کنندگان ارائه شد، کمونیست هالیوودی از جا پرید، با شتاب خود را روی کفپوش سالن سُرانید، بالای سن آمد و (در واقع بدون اینکه کفش‌هایش را در بیاورد) گفت: «چرا شما این سازمان را «فدراسیون جهانی آینده پژوهی (مطالعه آینده‌ها) » می‌نامید؟ این آینده است نه آینده‌ها. فقط یک آینده وجود دارد: آینده ما. اصلا آینده‌های بدیل وجود ندارد! شما باید «ها» را از فدراسیون جهانی آینده پژوهی (مطالعه آینده‌ها) پاک کنید و آن را به طور صحیح (مطالعه آینده) بنامید، در غیر این صورت هیچ یک از آینده پژوهان کشور ما عضو نخواهند شد.

آینده ها و مخالفان آن

وقتی صحبت از آینده‌های بدیل می شود، مخالفان بسیاری هستند که واژه آینده را تنها و بدون هیچ جمعی مد نظر دارند. در واقع اعتقادات و یا منافع آن‌ها حکم می‌کند که هیچ باوری به آینده‌های دیگر جز آن‌چه در ذهن دارند و آن را ترویج می‌دهند، امکان بروز نداشته باشد. بدین سبب آن‌ها مخالفان سرسخت آینده پژوهی هستند. زیرا یکی از اهداف والای آینده پژوهی اطمینان از این مسئله است که یک عقیده و گفتمان غالب، حاکم مطلق آینده نباشد. اما این مسئله قطعا گروه‌هایی را نیز نگران خواهد کرد. دفاع از واژه ی «آینده ها» وظیفه ای دشوار بر دوش آینده پژوهان است.

توضیح عکس: وندل بل سمت راست و جیم دیتور سمت چپ در کنفرانس فدراسیون جهانی آینده پژوهی در فنلاند سال ۱۹۹۳.

نوشته مرتبط: آینده پژوهی چیست و چه نیست؟