آینده شغل و اساساً شیوه زندگی در آینده، بطور فزایندهای وابسته به تکنولوژی خواهد بود. اینکه دقیقاً بگوییم ده سال آینده با چه فناوریهای کلیدی و گجتهای پیشرفتهای سر و کار خواهیم داشت، شاید به این سادگی نباشد، زیرا که برخی از این گجتها و حتی فناوریهای آینده در حال حاضر حتی به وجود هم نیامدهاند.
علوم و تکنولوژیهای جدید و نوظهور به سرعت جایگزین نیروی انسانی خواهند شد. حرفههایی که به خلاقیت و نوآوری خود تکیه میکنند و برگ برنده آن را، مختص مغز انسانی بودن آن میدانند نیز از این موج در امان نخواهند بود. حرفههایی مانند طراحی و برنامهنویسی!
اما راهکار چیست؟ با به وجود آمدن حوزههای مختلف در زندگی انسانی و درگیر شدن با مسائل مختلفی که دیگر بخشی از زندگی روزمره امروزی شده است، حوزههای کاری مختلفی نیز به وجود آمده است. طراحان گرافیک دیروز تبدیل شدهاند به طراحان رابط کاربری و طراحان تجربه کاربری امروز و همین طراحان رابط کاربری و طراح تجربه کاربری امروز در آینده تبدیل خواهند شد به طراحان آواتار، طراحان تعاملی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده. فکر میکنم حرکت درست این باشد که حرفههای مختلف با شناسایی و افزایش دانش فنی و عملکردی خود درباره روندهای جدید و مطالعات آینده پژوهانه، به درک درستی از فرصتهای شغلی آینده برسند. آینده شغل، آینده افرادی خواهد بود که بصورت هایبرید چند تخصص را پیش ببرند و تکنولوژی را در حرفه فعلی خود به صورت عمیق و جدی وارد کنند.
طی کمتر از ۵ سال آینده، تکنولوژی یادگیری ماشین، کامپیوترها را قادر خواهد ساخت تا انتخابهای زیباییشناختی که انسان امروزی انجام میدهد را به صورت کامل انجام دهند. تولید محصولات با تناسبات بهتر، طراحی دقیقتر و خلاقیت و تنوع بیشتر با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته، میسر خواهد شد. تکنولوژیهای جدید مانند یادگیری ماشین و واقعیت مجازی شغلهایی را مانند محقق و پژوهشگر نیز چه در حرفه طراحی و یا علوم مختلف، رو به نابودی خواهند برد. به کمک آنالیز خودکار دیتاها و تولید اتوماتیک اطلاعات، برخی از کارهای تحقیقاتی به صورت کامل توسط نیروی غیر انسانی قابل انجام است، هم با کیفیت و دقت بالاتر و هم با سرعتی بیشتر.
ابزارهای مجهز به هوش مصنوعی قادر خواهند بود به سرعت برخی وظایفِ حتی طراحان را با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته در لی اوتهای متعددی تولید کنند. این استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی در طراحی و تولید محصولات، مختص آینده نیست و امروزه درصنایع مختلفی از جمله صنعت بازیهای کامپیوتری نیز میتوان دید. به عنوان مثال، در گیم کامپیوتری No Man Sky از استودیو بازیسازی Hello Games تعداد بیش از ۱۸.۴ کوینتیلیون (۱۰ به توان ۱۸) و یا به عبارت دقیقتر ۱۸,۴۴۶,۷۴۴,۰۷۳,۷۰۹,۵۵۱,۶۱۶ سیاره منحصر به فرد طراحی شده است که هر کدام پوشش گیاهی، موجودات و اکوسیستم خاص خودشان را دارند و شما اگر در این بازی بخواهید روی هر سیاره فقط یک ثانیه وقت صرف کنید، چیزی حدود ۵۸۴ میلیون سال، بازی کردن آن طول خواهد کشید.
تیم طراح این گیم فقط ۴ نفر بودند و کل تیم ۱۲ نفر. خب وظیفه خلق این تعداد سیاره منحصر به فرد با آن ظاهر و فیزیک مورد استفاده در گیم، بدون استفاده از الگوریتم ریاضی پیچیده و استفاده از هوش مصنوعی برای تولید خودکار فضا در محیط بازی امکانپذیر نخواهد بود. در این بازی شما به هیچ وجه امکان این را نخواهید داشت که همه سیارات را ببینید، متأسفانه فعلاً محدودیت عمر به شما این امکان را نخواهد داد.
دیزاینرها اگر میخواهند به دیزایناروسهای (اشاره به دایناسورهای منقرض شده) زمان خود تبدیل نشوند، باید از حالت کلاسیک حرفه خود در حال حاضر فاصله بگیرند. طراح گرافیک، طراح صنعتی، طراح فشن و … در آینده، با تعاریف کلاسیک امروزی وجود نخواهند داشت و حرکت به سمت طراحان هایبرید خواهد بود؛ طراحانی که علاوه بر تخصص و توانایی ایدهپردازی ظاهر و فرم، به جوانب دیگر محصول طراحی شده خود هم تسلط لازم و کافی را داشته باشند. طراحی با اجرا یکی خواهد شد و طراحانی موفق خواهند بود که تخصصهای موجود خود را هر چند در رتبه عالی در حال انجام آن هستند به تخصصهای بیشتری مجهز کنند.
تا سال ۲۰۲۰ واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، صنعت ۱۵۰ میلیارد دلاری خود را تجربه خواهند کرد، بنابراین سرمایهگذاری از لحاظ آینده شغلی در این حوزهها میتواند منطقی باشد. صنعتی که هر حوزهای از جمله سلامتی، معماری، تغذیه، پوشاک و … را شامل خواهد شد. دانش افزوده بر تخصص فعلی، برگ برنده تخصصهای آینده خواهد بود، و چه بهتر اگر خود را مجهز به چاشنی تخیلات علمی و تکنولوژیهای نوظهور در این مسیر کنیم.
نوشته مرتبط: واقعیت افزوده؛ شبیه زندگی واقعی اما کمی بهتر
به عنوان یک طراح کانسپت و علاقمند به حوزه آینده پژوهی، شغل و تخصصی را تصور می کنم با نام Techno-Visual Future Designer، که به کمک ابزار و تکنولوژیهای موجود و آینده، فضاسازیها و شبیهسازیهایی را از آینده پیش رو، انجام میدهد، مسیر حرکت یک اتفاق را با دیتاهای موجود و الگوریتمهای بدست آماده شبیه سازی کرده و در فضای محیط آپلود میکند و اتفاقات روز بر اساس تصمیمات طراحی شده توسط او پیش خواهد رفت. به نوعی طراح بازی زندگی! شاید کمی وحشتناک به نظر برسد و سناریوهای فیلمها و سریالهای علمی تخیلی را تداعی کند، اما فکر میکنم این سمت و شغل اجتنابناپذیر خواهد بود و به مانند موضوعات تکنولوژیک دیگر، دو لبه خواهد داشت. با کمی تفکر میتوان لیست بلندی از موارد مثبت آن را تهیه کرد.
طراحان آینده از دید من، متخصصان هایبرید امروز هستند، کسانی که خود را به روندهای تکنولوژی امروز و آینده پیش رو مجهز کردهاند و از دانشهای پایهای و نوظهور دنیای تکنولوژی بهره بردهاند. ذهن خود را با علوم کامپیوتر و برنامه نویسی و شاخههای بالاتر در این حوزه، مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و یادگیری عمیق آشنا کرده و هر روز به دانش خود اضافه میکنند. تکنیکهای آینده پژوهی را بصورت جدی دنبال کرده و در پی به کارگیری آموختههای خود از این دانش، در حرفه خود هستند. خلاقیت و نوآوری خود را فراتر از مرزهای ابزارهای موجود و تکنولوژی های امروز گسترش داده و به نوعی خارج از چارچوب حال، حرکت می کنند.
شخصاً به ژانر علمی تخیلی و زیر سبک علمی تخیلی سخت که به نوعی چاشنی علم و توجیه علمی در آن پر رنگتر است علاقه شدیدی دارم و فکر میکنم در کنار مهندسان و دانشمندان علوم مختلف، نویسندگان این سبک و همچنین طراحان کانسپت نقش کلیدی در شکلگیری تکنولوژیهای آینده و همچنین فضاسازی و شخصیتسازیهای آینده داشته و خواهند داشت و چه خوب است اگر افرادی باشند که در شاخههای مختلف خود را تقویت میکنند تا بتوانند نقشهای کلیدی مشاغل آینده را به عهده بگیرند. آنچه تصور میکنم یکی از این مشاغل Techno-Visual Future Designer خواهد بود که با استفاده از دانش خود در طراحی کانسپت، تکنولوژیهای روز و استفاده درست از آنها در خلق فضا و هدایت امروز (آینده) به فردا (آینده بعدتر) و همچنین دانش آینده پژوهی خود، از مهرههای کلیدی آینده و مشاغل آینده خواهد شد.
آیندهای که شاید دیگر نیازی به کار کردن نباشد، آیندهای که شاید انسان بایولوژیکی بصورت سایبورگ حضور داشته باشد، آیندهای که شاید فضایی مانند دنیای قشنگ نو اثر آلدوس هاکسلی داشته باشد یا مانند فضای بلیدرانر ۲۰۴۹ تیره و تاریک باشد و تمی سایبرپانک داشته باشد.
آنچه میدانم آینده را ما میسازیم و چه خوب است اگر به عنوان طراح آینده در شکلگیری آن اثر گذار باشیم.
محمد قزل (طراح کانسپت، علاقمند به آینده پژوهی و تکنولوژی Techno-Visual Future Designer)
ممنونم بسیار عالی بود