ورود من به آینده پژوهی تصادفی بود از جنس ملاقات مولانا با شمس تبریزی. نه اینکه آن را رشته بدانم یا حتی حرفهی خودم، بلکه برای من پیمایش آینده، معنای زندگی است. تعبیرم از آینده پژوهی هشیاری در مستی است و آینده پژوه مست هشیاری است که در وادی ناشناختهی آینده مست و در صرافت طراحی آینده کاملا هشیار است.
تعبیر من از آینده پژوهی سه فعالیت فکری به قرار زیر است که بی وقفه و مستمر انجام میشوند:
- آینده پژوه به مثابه مورخ: توصیف نظاممند گذشته و حال با رویکرد انتقادی
- آینده پژوه به مثابه هنرمند: خلق آیندهای باز با رویکردی هنرمندانه و با هدف هجرت به جایی بهتر از زمان حال
- آینده پژوه به مثابه انسان فعال: طراح حرکت برای پیمایش میان زمان حال و آیندهی بهتر به تصویر کشیده شده.
آنچه در ادامه میخوانید گزیدهای از آثار و فعالیتهایم در یک دههی گذشته در کسوت آینده پژوه و در راستای سه فعالیت مذکور است. پرونده تحصیلات رسمی من در مهرماه سال ۱۳۹۴ با دفاع از رساله دکتری در رشته آینده پژوهی در دانشگاه تهران بسته شد و حالا در دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان مشغول به تدریس هستم. علاوه بر تدریس و پژوهش و با هدف گسترش گفتمان آینده پژوهی در میان صاحبان کسب و کار، نواندیشان آتی نگار فرتاک را ساختم که حالا یکی از معتبرترین مراکز مشاوره آینده پژوهی به بخش خصوصی کشور است. کارگاههای آینده پژوهی نیز بخشی از فعالیتهای حرفهایم را تشکیل میدهند و معتقدم که برگزاری کارگاههای اینچنینی دمیدن روح آینده نگری در کالبد جامعه است. در هر کارگاهی که برگزار میکنم تمام تلاشم را به کار میگیرم تا دانه شدن ها را در زمین بایر بودن ها بکارم.
ورای همهی آنچه در ادامه میخوانید، روزگار کنونی من بر مدار هدف زیر میگذرد:
کوشندهای باشم در میان تلاطمها که میخواهد علتی برای آینده باشد نه نتیجهای از گذشته.
ورود من به آینده پژوهی تصادفی بود از جنس ملاقات مولانا با شمس تبریزی. نه اینکه آن را رشته بدانم یا حتی حرفهی خودم، بلکه برای من پیمایش آینده، معنای زندگی است. تعبیرم از آینده پژوهی هشیاری در مستی است و آینده پژوه مست هشیاری است که در وادی ناشناختهی آینده مست و در صرافت طراحی آینده کاملا هشیار است.
از نظر من بی قراری فکری یک آینده پژوه، سه فعالیت به شرح زیر است:
- آینده پژوه به مثابه مورخ: توصیف نظاممند گذشته و حال با رویکرد انتقادی
- آینده پژوه به مثابه هنرمند: خلق آیندهای باز با رویکردی هنرمندانه و با هدف هجرت به جایی بهتر از زمان حال
- آینده پژوه به مثابه انسان فعال: طراح حرکت برای پیمایش میان زمان حال و آیندهی بهتر به تصویر کشیده شده.
آنچه در ادامه میخوانید گزیدهای از آثار و فعالیتهایم در یک دههی گذشته در کسوت آینده پژوه و در راستای سه فعالیت مذکور است. پرونده تحصیلات رسمی من در مهرماه سال ۱۳۹۴ با دفاع از رساله دکتری در رشته آینده پژوهی در دانشگاه تهران بسته شد و حالا در دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان مشغول به تدریس هستم. علاوه بر تدریس و پژوهش و با هدف گسترش گفتمان آینده پژوهی در میان صاحبان کسب و کار، نواندیشان آتی نگار فرتاک را ساختم که حالا یکی از معتبرترین مراکز مشاوره آینده پژوهی به بخش خصوصی کشور است. کارگاههای آینده پژوهی نیز بخشی از فعالیتهای حرفهایم را تشکیل میدهند و معتقدم که برگزاری کارگاههای اینچنینی دمیدن روح آینده نگری در کالبد جامعه است. در هر کارگاهی که برگزار میکنم تمام تلاشم را به کار میگیرم تا دانه شدن ها را در زمین بایر بودن ها بکارم.
ورای همهی آنچه در ادامه میخوانید، روزگار کنونی من بر مدار هدف زیر میگذرد:
کوشندهای باشم در میان تلاطمها که میخواهد علتی برای آینده باشد نه نتیجهای از گذشته.

این تصویر تایپوگرافی چهره دکتر محسن طاهری است که از کلمات مربوط به گفتمان آینده نگری و آینده نگاری ساخته شده است.
تحصیلات
کارشناسی
مهندسی برق-کنترل
کارشناسی ارشد
مدیریت اجرایی (EMBA)
دکتری
آینده پژوهی
افتخارات تحصیلی
ورودی استعداد درخشان تهران در مقطع دکتری و دانشجوی استعداد درخشان دانشگاه تهران در مقطع دکتری
اولین فارغ التحصیل دکتری آیندهپژوهی از دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
پژوهشگر برتر حوزه علم و فناوری کشور در جشنواره ملی جوان، سال ۱۳۹۲
عضو بنیاد ملی نخبگان بر اساس آییننامه انتخاب دانشآموختگان برتر آموزشی- پژوهشی- نوآوری
پژوهشگر برتر و دانشجوی نمونه دانشگاه در میان کلیه دانشجویان دانشگاه یزد در سال ۱۳۸۹
کسب رتبه اول در مقطع کارشناسی ارشد در بین دانشجویان ورودی سال ۸۷-۱۳۸۶
کسب رتبه اول در مقطع کارشناسی ارشد در بین فارغالتحصیلان سال ۸۹-۱۳۸۸
سوابق تدریس
روشهای آیندهنگاری
کارآفرینی فناورانه
مبانی و روشهای مدلسازی
تفکر سیستمی و سیستمهای پویا
روشهای پیشبینی
مدیریت فناوریهای نوظهور
کلانروندهای تاریخی
روش تحقیق در کارآفرینی
روشهای مدلسازی و سیستمهای دینامیکی
مدیریت تغییر/ آیندهنگاری
سواد آیندهها
سیستمهای پویا
روش تحقیق کیفی و کمی
مبانی نظری سازمان و مدیریت
مدیریت تطبیقی
مدیریت زمان
مبانی آیندهپژوهی
چالشهای جهانی و آیندههای پایدار
آیندهنگاری راهبردی
تخیل و آینده
تفکر طراحی
مطالعات علم و فناوری
آیندهپژوهی و توسعه پایدار
روشهای آیندهپژوهی
مدیریت تحول
مدیریت استراتژیک
استقرار کسب و کار
تفکر سیستمی و کاربرد آن در آیندهپژوهی
آیندهپژوهی در کسب و کارها
سوابق عضویت
عنوان رساله دکتری
بررسی تحلیلی تصاویر آینده جامعهی ایرانی در ذهن جوانان تحصیلکرده کشور بر اساس روش تحلیل لایهای علّی (CLA)
مقالات علمی
مقالات کنفرانسی
طاهری دمنه، محسن؛ طایفه هاشمی، شیدا (1396) کشاورزی شهری: آیندهی شهر، آیندهی کشاورزی. همایش آیندهپژوهی در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست خراسان جنوبی، دانشگاه بیرجند.
طاهری دمنه، محسن؛ جیدری دارانی، زهرا (۱۳۹۷) اینترنت انرژی به مثابه رویکردی در مدیریت انرژی در آینده. چهارمین کنگره سالانه بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
طاهری دمنه، محسن؛ طایفه هاشمی، شیدا (۱۳۹۷)، آینده کشاورزی شهری با بکارگیری مفهوم اقتصاد اشتراکی، چهارمین کنگره سالانه بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
طاهری دمنه، محسن؛ طایفه هاشمی، شیدا؛ حیدری دارانی، زهرا (۱۳۹۷)، شورای موجودات، مهارتهای آینده گرا و آموزش محیط زیست به دانشآموزان، همایش ملی آموزش سبز حفظ محیط زیست و ارتقای سرمایههای اجتماعی.
طاهری دمنه، محسن؛ حیدری دارانی، زهرا (۱۳۹۷) بررسی اثرات تغییرات زیستمحیطی بر آینده کودکان؛ از کنشگری اجتماعی تا رهبری اجتماعی زیستمحیطی با تاکید بر ساخت تصاویر آینده، کنفرانس بین المللی جامعه و محیط زیست، دانشگاه تهران.
طاهری دمنه، محسن؛ طایفه هاشمی، شیدا؛ حیدری دارانی، زهرا؛ جهانبازی گوجانی، افشین؛ هدایت، محمدحسن (۱۳۹۷) نمایی از آیندهی انرژی با تاکید بر جایگاه گاز در سبد انرژیهای آینده، سومين كنفرانس توسعه زيرساختهای انرژی، دانشگاه تهران.
طاهری دمنه، محسن؛ هاتف نیا، فائزه (۱۳۹۸)، مداقلهای آیندهپژوهانه بر سنجش سرمایه اجتماعی با تاکید بر تغییرات نسلی، همایش ملی سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار، دانشگاه تهران.
طاهری دمنه، محسن؛ حیدری دارانی، زهرا (۱۳۹۸) اکوسیستم کارآفرینی وقف محور؛ بستری نو برای موقوفات آینده، اولین همایش ملی کارکرد وقف در توسعه انسانی با تاکید بر وقف علمی، دانشگاه بیرجند.
کتابها
مجری طرحهای پژوهشی خاتمه یافته در حوزه آینده پژوهی
شناسایی و تحلیل کلانروندهای آینده و بررسی اثر آنها بر مدل کسبوکار شرکت فولاد مبارکه(طرح برگزیده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1399)
آینده نگاری منابع انسانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
بومیسازی دانش آینده پژوهی و تعیین اولویتهای پژوهشی آتی با رویکرد آینده نگاری در شرکت برق منطقهای یزد
آینده نگاری منابع انسانی در شهرداری اصفهان
بررسی تطبیقی و انتخاب الگوی آینده نگاری شهر اصفهان
تدوین سند راهبردی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان در حوزه فرهنگی
تدوین سند آینده پژوهی با رویکرد سناریو نگاری در شرکت گاز استان اصفهان
استفاده از برنامهریزی مبتنی بر سناریودر تدوین راهبردهای شرکت گاز استان اصفهان
پیادهسازی نظام طراحی آیندهگرا با استفاده از رویکرد تفکر طراحی در گروه صنعتی انتخاب
طراحی مرکز رصد استراتژیک در شرکت فولاد مبارکه اصفهان (فرصت مطالعاتی صنعتی)
بازبینی و طراحی سرفصل دوره کارشناسی ارشد آیندهپژوهی
این سرفصل در دانشگاه اصفهان و سپس در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصویب و از سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ وارد دانشگاهها شد و لازم الاجرا گردید. نسخهای از این سرفصل به فدراسیون جهانی آیندهپژوهی ارائه و نتیجتا تایید و تحسین شد. جدول دروس سرفصل در ادامه آمده است:
دروس اصلی تخصصی
مبانی آینده پژوهی
روشهای آینده پژوهی
نظریههای تغییر و تحولات اجتماعی آینده
نظریه سیستم و مطالعات آینده
روش پژوهش (کمی، کیفی، آمیخته)
مطالعات علم وفناوری
چالشهای جهانی و آیندههای پایدار
سمینار
دروس اختیاری
تاریخ پژوهشی (مطالعه کلان روندهای تاریخی)
اقتصاد نوآوری و تحولات فناورانه
مدلسازی سیستمهای اجتماعی
مدیریت سازمانهای آینده
کارآفرینی فناورانه
تفکر طراحی
نظریه پیچیدگی و آشوب
نظریه بازیها
داده کاوی
روایت پردازی راهبردی
اطلاعات و عدم قطعیت
آینده نگاری فناوری
حکمرانی و اینده
ابعاد اخلاقی، اجتماعی و انسانیِ علم و فناوری
تخیل و آینده
برنامه ریزی آیندهگرا
آینده نگاری راهبردی
مباحث منتخب در آینده پژوهی
دروس جبرانی
مدیریت توسعه
کارآفرینی
جامعه شناسی توسعه
فلسفه علم
طراحی و تصویب درس دو واحدی اختیاری با عنوان “سواد آیندهها” در دانشگاه اصفهان
این درس به عنوان یک درس اختیاری برای همه گروههای دانشگاه ارائه است. درس سواد آیندهها تا کنون برای گروههای مهندسی کامپیوتر، مهندسی پزشکی، حقوق و علوم سیاسی دانشگاه اصفهان ارائه و با استقبال بسیار خوب دانشجویان روبرو شده است. سرفصل این درس شامل موارد زیر است:
آستانههای پیچیدگی: تغییرات پیچیدگی جهان در طول زمان
مدلهای مفهومی تغییر: منبع، سطح، افق و نرخ تغییر
انسان و آینده در گذر تاریخ: مفهوم حالِ 200 ساله
آینده یا آیندهها: آیندههای محتمل، مرجع و ممکن
موج سوم، تافلر و انقلاب صنعتی چهارم
رویکرد روانشناختی به آینده
آیندهی مشاغل: چه شغلهایی ممکن است از بین بروند و برای چه مشاغلی آماده شویم؟
مدلهای ذهنی از تغییر
سازمانهای پیشرو و آینده: مهارتهای زیست سازمانی در آینده
آینده و توسعه پایدار
مهارتهای آیندهگرا: خلاقیت، تفکر انتقادی، توانایی برقراری ارتباط و همکاری با دیگران
ایدههایی برای کسب و کارهای آینده
ملاحظاتی در مورد آیندهی کسب و کارهای ایرانی
کارگاه 1: کارگاه تفکر آینده و کارآفرینی
کارگاه 2: کارگاه تفکر سناریو
کارگاه 3: کارگاه تفکر طراحی
علائق حرفهای
آیندهپژوهی
ترویج آینده و امید اجتماعی
آیندهپژوهی تحولات اجتماعی و موضوعات توسعه خلاقیت، نوآوری و ایدهپردازی
تصویرسازی آینده
مدیریت تکنولوژی
آیندهنگاری راهبردی
آمایش سرزمین و برنامهریزی توسعه
تخیل و تفکر طراحی
شرکتهای نوپا (Start up) / آیندهی شغل و مهارتهای آیندهگرا
آیندهنگاری فناوری، حوزه فناوریهای نوظهور فناوریهای نوظهور و کارآفرینی فناورانه
آیندهنگاری شرکتی
مدیریت تحول
سواد آینده
سوابق کاری
عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان از سال 1395 تا کنون
مدیر عامل شرکت دانش بنیان نواندیشان آتی نگار فرتاک (فعال در حوزه آینده نگاری راهبردی)
رییس اندیشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان از سال 13999 تا 1401
مدیر گروه آینده پژوهی دانشگاه اصفهان از سال 1396 تا 1398
مشاور آینده پژوهی بانک رفاه کارگران
عضو شورای مطالعات استراتژیک اتاق بازرگانی اصفهان
مشاور آینده پژوهی هلدینگ پرشیا فلز
همکاریهای علمی
داوری مقالات حوزه آینده پژوهی در نشریات معتبر:
Futures
Energy Research & Social Science
European Journal of Futures Research
فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی
فصلنامه سیاست علم و فناوری
پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی
فصلنامه مدیریت اطلاعات سلامت
فصلنامه مطالعات میان رشتهای ارتباطات و رسانه
فصلنامه آینده پژوهی ایران
فصلنامه علمی رسانههای دیداری و شنیداری
مجموعه مقالات کتاب حل مسائل اجتماعی؛ رویکردهای میان رشتهای
دیگر همکاریهای علمی
همکاری در برگزاری میزهای آینده پژوهی در مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی
عضو کمیته علمی محور مدیریت استراتژیک و آینده پژوهی کنفرانس بین المللی مدیریت
مشاور ارزیابی درونی و تدوین برنامه کیفیت گروههای آموزشی دانشکدههای فنی و مهندسی و علوم و فناوریهای نوین دانشگاه اصفهان
عضو کارگروه تخصصی آموزش و طراحی زندگی شغلی مرکز اشتغال پذیری و مسیر شغلی دانشجویان دانشگاه اصفهان
عضویت در کمیته علمی همایش ملی آموزش سبز؛ حفظ محیط زیست و ارتقای سرمایههای اجتماعی
عضو کارگروه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در دانشگاه اصفهان
عضو کمیته پژوهشی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان
عضو کمیته علمسنجی و ارتقای رتبه در دانشگاه اصفهان
عضو گروه مطالعات اقتصادی و مدیریت امر خیر در پژوهشگاه آلآ (مطالعات نوین وقف و امورخیر)
عضو کارگروه تخصصی مدیریت استراتژیک، بازاریابی و آینده پژوهی دفتر همکاریهای مشترک شرکت فولاد مبارکه و دانشگاه اصفهان





