یک متن ۱۰۷ صفحه‌ای، برنامه درسی دوره دکتری رشته آینده پژوهی است که در مهرماه سال ۱۳۹۳ در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تصویب رسیده است. کل واحدهای درسی این دوره شامل مواد آموزشی و تحقیق رساله در مجموع، ۳۶ واحد است. سرفصل دکتری آینده پژوهی در دو گرایش تدوین شده است. گرایش علم و فناوری و گرایش فرهنگی – اجتماعی. یا به زبان دیگر:

۱- آینده پژوهی گرایش علم و فناوری

۲- آینده پژوهی گرایش فرهنگی – اجتماعی

در مجموع ۲۴ واحد به عنوان واحدهای پیش نیاز تعریف شده‌اند که دانشجو در صورت لزوم باید از میان آنها حداکثر تا ۶ واحد را اخذ نماید. هم‌چنین ۱۶ واحد به عنوان دروس اصلی رشته تدوین شده است که دانشجو بایستی بین ۶ تا ۱۰ واحد از بین آن‌ها اخذ نماید.

بعد از گذراندن درس‌های پیش‌نیاز و اصلی، نوبت به دروس تخصصی می‌رسد که بنا بر گرایش دوره دکتری باید از بین دروس ارائه شده انتخاب شوند. در گرایش علم و فناوری در مجموع ۵۶ واحد تخصصی پیشنهاد شده است که دانشجو باید بین ۸ تا ۱۲ واحد از میان آنها اخذ کند و در گرایش فرهنگی – اجتماعی در مجموع ۴۹ واحد درسی پیشنهاد شده است که در اینجا نیز گذراندن بین ۸ تا ۱۲ واحد از میان این ۴۹ واحد الزامی است.

در برنامه درسی مصوب، هر کدام از درس‌های ارائه شده از نظر تعداد ساعت، آموزش تکمیلی، سرفصل‌ها، روش ارزشیابی و منابع پیشنهادی به صورت مبسوط آمده‌اند.

هر چند سرفصل مصوب دکتری‌ آینده پژوهی ذیل گروه علوم انسانی آمده است، در حالی که به دلایلی از جمله ماهیت فرارشته‌ای آینده پژوهی، جایگاه آینده پژوهی در گروه علوم انسانی نیست (البته در مجموعه وزارت علوم، هنوز گروهی تحت عنوان میان‌رشته ای یا فرارشته‌ای نداریم (دفتر برنامه ریزی آموزش عالی))، و هر چند جای برخی از دروس در میان دروس اصلی و تخصصی خالی است (البته وقتی با رشته‌های دیگر مقایسه شود، پر است از نقاط قوت)، اما در مجموع، سرفصل تدوین شده پدیده‌ای مبارک است که ضمن چارچوب بخشیدن به دوره‌های دکتری آینده پژوهی در کشور، سبب می‌شود تا آینده پژوهی، جایگاهی شایسته در میان دیگر رشته‌های دانشگاهی داشته باشد.

از لینک زیر می توانید این سرفصل را دانلود کنید. مطالعه این سرفصل برای کسانی که قصد ورود به دوره دکتری آینده پژوهی را دارند نیز، خالی از لطف نیست.

سرفصل مصوب دوره دکتری‌ آینده پژوهی

نوشته مرتبط: منابع دکتری آینده پژوهی