بیش از یک سال پیش به معرفی و توصیه یکی از دوستانم که خود علاقه زیادی به مباحث علوم شناختی داشت، کتاب آگاهی را مطالعه کردم. این کتاب را سوزان بلکمور (Susan Blackmore) روان‌شناس، نویسنده آزاد و مدرس دانشگاه تألیف نموده، آقای رضا رضایی به خوبی ترجمه کرده و انتشارات فرهنگ معاصر در مجموعه دانش معاصر آن را به چاپ رسانیده است.
آگاهی، آخرین راز بزرگ علم
در نوشته پشت جلد کتاب می‌خوانیم:
آگاهی چیست و دقیقا چه می‌کند و آیا اصلا کاری می‌کند؟ چطور تحریک الکتریکی میلیون‌ها سلول کوچک مغز می‌تواند موجب تجربه ما از جهان شود؟ آگاهی که آخرین راز بزرگ علم نامیده می‌شود، اکنون موضوع بحث‌های داغ است. زیرا تحولات جدید هیجان‌انگیزی که در حوزه پژوهش مغز صورت گرفته، میدان را به روی زیست‌شناسان، عصب‌شناسان، روان‌شناسان و فیلسوفان گشوده است.
در این کتاب خواندنی، پیرامون اینکه آیا ما واقعا اختیار (اراده آگاهانه) داریم یا نه و چه چیزی سبب تصور ما از «خود» می‌شود، بحث شده است. هم‌چنین بر روی بعضی از نظریه‌های مهم از جمله آزمایش‌های جدید در مورد عمل و آگاهی، بینایی و توجه، حالت‌های تغییر یافته آگاهی و آثار و عوارض آسیب‌های مغزی و داروها بحث شده است. سوزان بلکمور می‌پرسد که آیا آگاهی نوعی توهم نیست و نشان می‌دهد که دانشمندان و فیلسوفان وقتی می‌کوشند فاصله عمیق میان جهان مادی و تجربه‌های شخصی ما را پر کنند با چه دشواری‌های عظیمی مواجه می‌شوند. از سوزان بلکمور نوشته‌های بحث برانگیزی در حوزه علوم شناختی منتشر شده است که یکی از این مباحث مطرح کردن ایده مم‌ها (memes) با الهام از نوشته‌های ریچارد داوکینز است. از لینک زیر می‌توانید سخنرانی او در وب سایت TED را همراه با ترجمه آن ببینید.
در آخر خواندن کتاب آگاهی را به علاقه‌مندان مباحث علوم شناختی و آینده پژوهان فعال در این حوزه توصیه می‌کنم. مطمئن هستم از خواندن کتاب لذت خواهید برد.
ریچارد داوکینز در فصل یازدهم کتاب معروفش «ژن خودخواه» مفهوم مم رو برای مسائل فرهنگی و غیرژنتیکی بیان می‌کنه:
http://www.mediafire.com/download/e4aqb8gndw52275/fa-selfish-g.pdf