هنوز چند ماهی از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ نگذشته است. انتخاباتی که همه جنبه‌هایش عجیب بود. یک انتخابات دو قطبی که دعوا بر سر آوردن آن قشری از جامعه به پای صندوق‌های رأی به نفع خود بود که تا قبل از این تمایلی به این قرار نداشتند. صف‌های طولانی از دختران و پسران جوان با لباس‌های رنگی، چهره‌های شاد و احتمالاً دل‌هایی پر از امید، که در نهایت روحانی را پیروز انتخابات کرد. اما برای خیلی از همان جوان‌ها احتمالاً حالا یک حسرت بزرگ برجای مانده. حسرت فرصت تأثیرگذاری بعد از روز انتخابات.

گمان می‌کنم که دکتر روحانی برای ساخت هویت مقصد از این فرصت استفاده‌ای نکرد. یا شاید مقصد او با مقصد جوانانی که به او رأی دادند متفاوت بود. به هر حال، اکنون او رییس جمهور است. اما اینکه آینده در بلندمدت جلوی آرمان‌های او سر خم کند یا آرمان‌ها و آرزوهای همان جوانان با لباس‌های رنگی، قصه‌ای است که شخص ایشان باید به آن بسیار فکر کند.

نوشته مرتبط: چیستی هویت مقصد

در ادامه خلاصه‌ای گیرا از یک مقاله منتشر شده در نشریه فیوچرز (Futures) را به قلم خانم حیدری دانشجوی کارشناسی ارشد آینده پژوهی دانشگاه اصفهان می خوانید. مقاله‌ای که مرتبط با گفته‌های بالا است.

جوانان و تغییرات اجتماعی آینده

در آینده‌پژوهی مدرن، بررسی تجربیات زیست و زاویه نگاه نسل‌های مختلف، یک روش شناخته شده و مورد استفاده است. جوانان در ایجاد انواع تغییرات اجتماعی مانند تأثیرگذاری بر مناقشات مهم ملی یا رهبری تحقیقات علمی در حوزه سلامت یا حق دسترسی به امکانات آموزشی نقش دارند. با وجود این نقش‌ها، آن‌ها از تصمیم‌گیری‌ها کنار گذاشته می‌شوند.

هنگامی که جوانان درگیر مسائل جامعه می‌شوند، به ویژه هنگامی که فرصت‌ توانمندسازی و توسعه برای آن‌ها فراهم می‌شود، منافع چندگانه‌ای برای جامعه به‌ وجود می‌آید. به عنوان مثال، جوانان تحت تأثیر دانش ایجاد شده در جامعه، دارای مهارت‌های بیشتر و ارتباطات بهتر هستند و می‌توانند به یک عضو مولد و سازنده در جامعه تبدیل شوند.

عنوان مقاله «تغییرات اجتماعی به رهبری جوانان» است که از یک چارچوب پنج وجهی به شرح زیر استفاده می‌کند:

۱. عناوین مختلف (چون محیط زیست، سلامت انسان، امنیت و تحصیلات)؛ ۲. انواع تعاملات (مانند تعاملات داوطلبانه، تحقیق و نوآوری، مشارکت سیاسی)؛ ۳. انواع سازمان (مانند نهادهای مشورتی، سرمایه گذاری اجتماعی و فردی)؛ ۴. استراتژی‌های متفاوت (همچون نفوذ، اجتماعی کردن، قدرت) و ۵. در سه مقیاس فردی، اجتماعی/ بین سازمانی و ملی/ بین المللی.

با استفاده از این چارچوب و در سنت پژوهش تجربی، این مقاله شواهدی را گردآوری کرده است که نشان می‌دهند که جوانان – افراد بین ۱۵ تا ۲۴ سال – چگونه ظرف ۳۵ سال گذشته یعنی بین سال‌های ۱۹۷۸ تا ۲۰۱۲ توانسته‌اند در تغییرات اجتماعی کانادا نقش فعال داشته باشند.

 تغییرات اجتماعی به رهبری جوانان

نوشته مرتبط: قانون ۳.۵ درصد و تغییرات اجتماعی در ایران

یافته‌های این تحقیق برای رهبران جوان، حامیان و کسانی که در پی آموزش آن‌ها هستند، معانی خاصی را در بر دارد و مؤثرترین مسیر را برای جوانان به‌ منظور رسیدن به اهداف اجتماعی در جامعه کانادا بر اساس مؤثرترین راه‌های آنان در گذشته پیشنهاد می‌دهد و اثر مشارکت و رهبری جوانان در گذشته را تأیید می‌کند.

دغدغه «اثر گذاری و رهبری جوانان در تغییرات اجتماعی» طلای نابی است که باید برای دولت‌مردان و فرهیختگان هر جامعه موضوعیت داشته باشد. ایجاد فرصت‌های جدی و فراهم کردن زمین بازی برای جوانان در ایفای نقش، در موضوعات و مناقشات مهم ملی و حتی بین‌المللی نشان از نگاه آینده اندیشانه رهبران یک جامعه دارد که نقطه آغاز آن می‌تواند انجام تحقیقاتی از این دست (از نوعی که در کانادا انجام شده) باشد. قضاوت پیرامون این‌که در شرایط کنونی جامعه ایرانی، چنین سهمی برای جوانان از جانب تصمیم‌گیران امور در نظر گرفته می‌شود یا خیر را به عهده خواننده می‌گذاریم اما به‌نظر می‌رسد؛ گاهی لازم است جوانان خود کمر همت ببندند و نقش خویش را در ایجاد تغییرات اجتماعی تعریف کنند.

لینک مقاله

چارچوب و روش مورد استفاده در مقاله می‌تواند به عنوان مبنای خوبی برای کارهای تحقیقاتی مشابه در ایران مورد استفاده قرار گیرد. لذا به علاقه‌مندان توصیه می‌کنیم حتماً مقاله را مطالعه کنند.