همیشه وقتی صحبت از آینده و تفاوتهای احتمالی آن با زمان حال به میان میآید و یک ذهن جستجوگر سوالاتی مانند: «واقعیت مجازی چگونه قرار است در آینده زندگی ما را دستخوش تغییرات سازد؟ » را مطرح میکند، یک پای بحث به میدان روابط بین انسانها و حتی خصوصیترین و اصیلترین این رابطهها، یعنی روابط جنسی کشیده میشود.
به راستی فناوری به طور عام و واقعیت مجازی به عنوان یک فناوری نوظهور در عصر ما، آیا دریچهای جدید و بدیع از روابط انسانی را بر روی آدمیان خواهند گشود؟ این سؤالی است که برای یافتن پاسخ آن، یک هفته بر روی چندین مقاله مرور کردم و آنچه در ادامه می خوانید، خلاصهای از این پژوهش است و البته بسیاری از یافتهها به دلایلی قابل طرح در این نوشته نبودهاند.
واقعیت مجازی یک تجربه جدید است در رویارویی با جهانی که می شناسیم و یا شاید بهتر بگویم با جهانی که نمیشناسیم، اما میدانیم خالق آن خود ما هستیم و حالا انسانها و شرکتهایی هستند که با جدیت به دنبال استفاده از واقعیت مجازی در بازتولید روابط جنسی، آن هم بیرون از عرف امروزین آن هستند. تلاشی که اگر به بلوغ برسد، اثرات قابل توجهی بر فهم انسان از خودش و روابطش با دیگران خواهد داشت. کسی نمیتواند بگوید که این پیشرفت چگونه بر سلامت روانی ما و کیفیت روابط اجتماعی ما تأثیرگذار خواهد بود، این یک عدم قطعیت است، اما چیزی که روشن است اینکه، دانشمندان و مهندسان کوشش میکنند تا تعاملات بین انسانها را کاهش دهند، یا به عبارت دیگر، بدین ایده فکر میکنند که چطور میتوان خلأهای ارتباطی بین آدمیان را به مدد فناوری پر کرد.
از رساندن پیتزا با ربات گرفته تا تاکسی های خودران اوبر (Uber) همه این فناوریها به گونهای در جهت کاهش راوبط بین انسانها در حال حرکتند. شما دیگر با پیک غذا رسان خوش و بشی نخواهید کرد، دیگر با راننده تاکسی از هر دری صحبت نخواهید کرد. شما هر روز و هر روز تنهاتر میشوید…
و این کوشش حریصانه حتی به رختخواب شما نیز کشیده شده است. آیا شعار (?BETTER THAN HUMANS: Is this the end of human relationships) تحقق خواهد یافت؟ آیا رباتها همبستر ما خواهند شد؟
ما با یک مسئله پیچیده با ابعاد گوناگون روبه رو هستیم. روابط جنسی تا کنون فراتر از لذت، یک هدف متعالیتر را دنبال کردهاند و آن هم تولید مثل و بقای نسل است. این مسئله آنقدر مهم است که همیشه و همهجا در طول تاریخ محور بسیاری از بحثها بوده است. قوانین ازدواج، ارث، زندگی مشترک و فرزندپروری در همه فرهنگها بخش بزرگی از همهچیز بوده است. بخش بزرگی از فرهنگ هر جامعه و دست مایه هنر، صنعت، سیاست، قانون و تقریباً همه چیز. چه خواهد شد اگر روابط جنسی تنها به لذت محدود شوند؟ آیا روزی میرسد که وظیفه تولید مثل را به دیگری وانهیم؟ و در این صورت تکلیف آن همه مباحث که ریشه در اجتماعی بودن و فرهنگی بودن ما دارند چه می شود؟
آیا دسترسی آسان به روابط از طریق کنار هم قرار گرفتن رباتها، واقعیت مجازی و اینترنت که مفهوم (رابطه مجازی) را هر روز واقعیتر و با کیفیتتر میکند، باعث اعتیاد بیمارگونه به اینگونه از روابط نخواهد شد؟
آیا ما میتوانیم به یک ربات عشق بورزیم و به خاطر او جرمی را مرتکب شویم؟
کمپانیهای بزرگ و لشکری از استارتآپها در سراسر جهان از چین تا آمریکا، هر کدام به دنبال سهمی از بازار بکر روابط جنسی مجازی هستند. روزی میرسد که فناوری آخرین و مرموزترین قلمرو احساسات و کنجکاویهای ما را تسخیر خواهد کرد. ما هر روز در حصار فناوریها از یکدیگر دورتر و دورتر میشویم. این یک دروغ بزرگ است که فناوری ما را به یکدیگر نزدیکتر کرده است. فناوری در حال مصادره همه چیز ماست. هر چیزی که ما به مثابه انسان داریم، در حال مصادره است.
سلام
ممنون بابت مطالب پر محتوا و چالش برنگیزتون
لطفا این مطالبو توی کانال تلگرامتون هم قرار دهید که بتونیم به اشتراکش بزاریم
سلام
مطلب بر روی کانال قرار گرفته است.
جناب دکتر این موضوع خیلی چالش برانگیزه..مشابه این موضوع رو تو فیلمی که نمیدونم چی بود دیدم..فردی در یک زیرزمین در زمانی که همه انسان ها از تشعشعات جنگ هسته ای مردند، تمامی واقعیت های امروز ما را با شبیه سازش تجربه میکنه….
سلام آقای دکتر
ضمن تبریک به زکاوت و حساسیت شما نسبه به جامعه. به نظر من مسیری که شما ترسیم کردید و خیلی هم دور از ذهن نیست، نه تنها نگاه حقارت آمیز به زن رو بی شک در پیش داره و طبق فرمایش خودتون نگاه سنتی به زن، که فرسایش آدمیت رو هم سرعت می بخشه و در مرگ زیستن یک جامعه تصویر پررنگ تری به خودش می گیره.